Toàn cảnh vận hành công nghệ VAR của World Cup 2018: Nơi đưa ra những phán quyết "sinh sát" quyền lực nhất
Công nghệ trọng tài video (VAR) đang đóng vai trò rất lớn và quan trọng tại World Cup 2018 trong những tình huống nhạy cảm. Với VAR, quyết định đưa ra sẽ chỉ có 1 mà thôi, tuyệt đối chính xác, minh bạch và công khai, không còn chuyện mâu thuẫn kéo dài chỉ vì sự nhầm lẫn chủ quan vốn có của con người.
VAR đã xuất hiện tại giải Serie A của Ý và Bundesliga của Đức từ trước, nhưng tính trong khuôn khổ World Cup thì đây là lần đầu tiên trong lịch sử FIFA đưa vào áp dụng.
Đây được coi là công nghệ mang tính chất bước ngoặt cho các tình huống trong trận đấu, vốn đem vào để xử lý những quyết định cho các trường hợp ở mức độ lỗi thẻ phạt, penalty, bàn thắng tranh cãi.
Sẽ có 13 người được bổ nhiệm làm trọng tài trợ lý VAR, tức là người đảm nhận đưa ra quyết định chính sau khi xem xét video từ các camera. Kinh nghiệm và kỹ năng theo dõi, phán đoán và xử lý video của họ đã được FIFA kiểm chứng toàn bộ, sao cho phải phù hợp nhất để gánh vác trọng trách song song với người cầm còi dưới sân cỏ.
Có 2 phòng trình chiếu được đặt ở một nơi riêng tại thủ đô Moscow (Nga), nơi các trọng tài trên sẽ tập trung làm công việc của mình. Một trận đấu sẽ có 4 người cùng hoạt động trong phòng, chia theo vai trò trọng tài phán quyết, điều hành xử lý video và trợ lý. Tổng số màn hình trong phòng là 15, với số góc nhìn camera lắp quanh sân là tận 33 góc.
Trọng tài chính trong tổ VAR sẽ là người liên lạc và chuyển quyết định tới mọi người trên sân. Đối với mỗi tình huống sẽ có một người riêng biệt xử lý, chẳng hạn như việt vị, lỗi va chạm,... đều được chia công việc cho từng người chứ không chung đụng nhau, tránh nhầm lẫn và làm việc thiếu khoa học. Tất cả nhân viên của đội trợ lý camera đều là đàn ông.
Mỗi khi có tình huống được ghi nhận là cần tới sự can thiệp của VAR, trọng tài chính trên sân sẽ làm động tác vẽ màn hình chữ nhật để báo hiệu cho bộ phận liên lạc. Đây là động tác chính thức được công nhận để nhờ VAR xử lý. Ngoài ra, còn một động tác nữa là đặt tay lên gần tai nghe, nhưng có lẽ chỉ là thói quen chứ không phải là quy định chính mà FIFA đưa ra.
Đặt tay lên tai cũng được tính là ra hiệu cho VAR, nhưng là không chính thức.
Sau khi đã thông báo đầy đủ, bộ phận trọng tài xử lý video từ phòng VAR sẽ dần thu thập các đoạn băng quay chậm tình huống, truyền tín hiệu đến thẳng một màn hình nơi trọng tài trên sân đang xem. Sau đó, tổ trọng tài sẽ dần thống nhất quyết định và thực hiện hành động xử phạt hay không.
Các trọng tài đang xem lại dữ liệu video được gửi tới từ phòng VAR.
Quá trình xem xét này sẽ chỉ mất khoảng 1 phút là sẽ hoàn thành, vì đoạn băng quay lại chỉ tốn tầm 10-20s cho thời điểm gây tranh cãi.
Để tránh những thắc mắc và mâu thuẫn không đáng có, toàn bộ đoạn video quyết định trên và cả khung cảnh phòng VAR từ xa cũng được chiếu lên trên màn hình lớn ở khán đài. Như vậy, đây sẽ là bằng chứng minh bạch 100% để không một fan hâm mộ nào lo lắng có hiện tượng tiêu cực, chơi xấu diễn ra ảnh hưởng đến đội bóng yêu thích của mình.
Khung hình được chia làm 2 ô: Video ghi lại tình huống và cả cảnh làm việc tại phòng điều hành VAR.
Nhờ vậy, mọi bàn thắng/lỗi thổi phạt đều sẽ là những quyết định chính xác cực kỳ, không có gì phải bàn cãi. Nếu VAR chỉ được lưu hành nội bộ cho duy nhất trọng tài xem thì có thể còn chưa thỏa đáng, nhưng khi được chiếu lên công khai trước con mắt của hàng trăm nghìn khán giả tại sân và hàng trăm triệu fan hâm mộ trước màn ảnh nhỏ thì quả thực đã đủ thuyết phục chắc như đinh đóng cột rồi.
Bất kỳ một bàn thắng nào sẽ không còn khiến mọi người phải phân vân và tranh cãi nữa khi cùng nhau xem lại mọi góc nhìn cận cảnh của VAR.